Owoce dialogu międzyreligijnego w Pakistanie

„Po raz pierwszy wielu muzułmańskich uczonych stanęło po naszej stronie i nadal nas wspierają” – mówi abp Sebastian Shaw.

Zdj. ACN International / Nowy rozdział dialogu chrześcijańsko-muzułmańskiego w Pakistanie – spotkanie w Wielkim Meczecie Badshahi w Lahore; 9 listopada 2023 r.; bp Joseph Indrias Rehmat (2. od prawej), abp Joseph Arshad (3. od prawej), abp Germano Penemote (4. od lewej), Wielki Imam Maulana Abdul Khabir Azad (w środku), abp Sebastian Shaw (4. od lewej), bp Yousaf Sohan z Multan (3. od lewej), ks. James Channan (2. od lewej).

16 sierpnia 2023 r. tysiące chrześcijan musiało uciekać ze swoich domów w Jaranwala (niedaleko Faisalabadu), gdy agresywny muzułmański tłum zaczął niszczyć ich mienie z powodu pogłosek, że dwóch chrześcijan zbezcześciło Koran. Podpalono dziesiątki kościołów, a setki rodzin zostało bez dachu nad głową, ponieważ ich domy zostały splądrowane i spalone. Na szczęście nikt nie zginął, ale chrześcijanie musieli spać na polach przez kilka nocy, ponieważ powrót do miasta był zbyt niebezpieczny (ZOBACZ:

• https://pkwp.org/newsy/masowe_ataki_na_chrzescijan_w_miescie_jaranwala_w_pakistanie
  
• https://pkwp.org/newsy/pakistan_ponad_1000_obawiajacych_sie_o_wlasne_zycie_chrzescijan_porzucilo_swoje_domy_i_nocuja_pod_golym_niebem
  
• https://pkwp.org/newsy/czy_sprawiedliwosci_stanie_sie_zadosc).
  

– Następnego dnia mieliśmy konferencję prasową w Lahore z udziałem sześciu lub siedmiu przywódców islamskich, czyli ulemów, którzy są członkami naszej grupy dialogu. Pokazałem jednemu z nich zdjęcia dzieci śpiących na polach i powiedziałem: „My stanowimy tylko 2% populacji, a wy 97%. Dlaczego wasi ludzie nam to robią?”. Był bardzo wzburzony, a podczas konferencji prasowej w emocjonalny sposób zwrócił się do mnie: „Biskupie, w imieniu całego naszego narodu, proszę o wybaczenie” – mówi arcybiskup Lahore, Sebastian Francis Shaw.

Półtorej dekady temu hierarcha spotkał się z dużym sceptycyzmem i niewielkim zainteresowaniem dialogiem ze strony muzułmańskich przywódców. Po latach budowania zaufania twierdzi on, że obecnie islamscy przywódcy sami podejmują inicjatywę, by zabrać głos w sprawie prześladowanych chrześcijan. Jego zdaniem presja ze strony islamskich uczonych jest kluczem, aby zachęcić rząd do rozprawienia się z ekstremistami prześladującymi chrześcijan w Pakistanie.

Zdj. ACN International / Chrześcijanie z Jaranwala śpiący na polach trzciny cukrowej po ataku na ich domy dzień wcześniej; 16.08.2023 r..

Muzułmańskie głosy przeciwko radykalnemu islamowi

Arcybiskup Sebastian Shaw podkreśla, że utworzenie Pakistanu zostało pomyślane jako projekt wolności religijnej, w którym nie-hinduiści mogliby uciec od surowego systemu kastowego, który wciąż panował w Indiach. Chrześcijanie z regionu, w którym znajduje się Jaranwala, odegrali kluczową rolę w zapewnieniu, że zachodni Pendżab dołączy do nowo powstałego kraju. Jednak od wielu dziesięcioleci problemem jest wzrost radykalnego islamu, a rządowi często brakuje woli rozprawienia się z ekstremistami, co może prowadzić do niepokojów w całym kraju. – Pakistan toleruje każde zło, ale problem polega na tym, że to zło staje się tak duże, że trudno je kontrolować. Po zamieszkach w Jaranwala aresztowano wiele osób, głównie członków ekstremistycznej partii TLP. Ale rządowi trudno jest ich ukarać, ponieważ mogłoby to mieć reperkusje w innych miastach. Zazwyczaj rządzący zmuszają chrześcijan do pojednania się z agresorami, do wybaczenia im; być może to samo zaproponują i tym razem – tłumaczy abp Shaw.

Uważa on jednak, że sytuacja się zmienia. – Głosy muzułmańskich uczonych stały się bardzo ważne, zwłaszcza tam, gdzie rządowi i siłom zbrojnym trudniej jest interweniować. Jednym z rezultatów naszego dialogu jest to, że po raz pierwszy wielu muzułmańskich uczonych stanęło po naszej stronie i nadal nas wspierają. Na przykład spotkałem się w Jaranwala z krajowym przywódcą jednej z wpływowych grup muzułmańskich, Jamaat-e-Islami, który powiedział mi, że jest mu bardzo przykro z powodu tego, co się stało i obiecał, że wesprze dzieci, które straciły podręczniki szkolne w wyniku spalenia ich domów. W listopadzie ub.r. przekazał im 200 książek. To wynik naszego dialogu i dlatego musimy go bardziej promować – podkreśla arcybiskup Lahore.

Hierarcha od wielu lat jest mocno zaangażowany w dialog międzyreligijny. Był przewodniczącym komisji dialogu międzywyznaniowego Konferencji Episkopatu Pakistanu, a obecnie, choć nie pełni już tej funkcji, nadal współpracuje z dziesiątkami islamskich partnerów dialogu w swojej archidiecezji, a także zasiada w watykańskiej Dykasterii ds. Dialogu Międzyreligijnego.

Zdj. ACN International / Nowy rozdział dialogu chrześcijańsko-muzułmańskiego w Pakistanie – spotkanie w Wielkim Meczecie Badshahi w Lahore; 9 listopada 2023 r.

Przełamywanie barier

Arcybiskup Sebastian Shaw wspomina, że początkowo muzułmanom trudno było zrozumieć koncepcję dialogu międzyreligijnego. – W przeszłości wielu muzułmanów odrzuciło dialog; powiedzieli, że islam jest bardzo jasny: albo jesteś muzułmaninem, albo nim nie jesteś, nie ma o czym dyskutować. Ale po kilku latach naszych wysiłków niektórzy z nich rozumieją, co robimy i co możemy razem osiągnąć. Na przykład wspólnie studiowaliśmy dokument papieża na temat zrównoważonego rozwoju, Laudato Si'. Teraz, gdy muzułmanie widzą incydenty takie jak te, które miały miejsce w Jaranwala, wielu z nich ma poczucie, że to nie może być obraz Pakistanu.

Arcybiskup Lahore ma nadzieję, że głosy wybitnych przywódców muzułmańskich potępiających prześladowania mniejszości w Pakistanie, mogą zachęcić rząd do ochrony chrześcijan i innych grup wyznaniowych oraz karania tych, którzy je atakują. Co ważniejsze, zauważa też, że ulemowie w końcu sami przejmują inicjatywę. – Niedawno mieliśmy spotkanie w naszym domu biskupim, podczas którego dwóch ulemów, w tym wielki imam Lahore, zgodziło się zorganizować konferencję międzywyznaniową na szczeblu krajowym w stolicy federalnej Islamabadzie. W ten sposób wpływają oni również na rząd, aby pracował więcej na rzecz dialogu i lepszego społeczeństwa w Pakistanie.

PKWP od wielu lat wspiera dialog międzyreligijny w Pakistanie, w tym współfinansowanie dialogu chrześcijańsko-muzułmańskiego w „Centrum Pokoju” w Lahore oraz inne działania dla młodzieży promujące edukację na rzecz pokoju, solidarności i dialogu.

W 2023 r. PKWP wsparło Turniej Piłki Nożnej Don Bosco w Khuspur, którego celem jest promowanie atmosfery dialogu, wzajemnego szacunku i zrozumienia między młodymi Pakistańczykami z różnych wspólnot religijnych, a także udział młodzieży w Międzyreligijnej Radzie na rzecz Pokoju i Harmonii w Islamabadzie.