„Wiara jest najcenniejszym skarbem” – rozmowa z asystentem kościelnym PKWP

5 września, Międzynarodowy Dzień Dobroczynności

Zdj. ACN International / Wizyta delegacji PKWP w Sudanie, El Obeid – komboniańskie centrum parafialne, 2017 r. Pierwszy z lewej – ks. Martin Barta.

5 września, dzień śmierci świętej Matki Teresy z Kalkuty, jest Międzynarodowym Dniem Dobroczynności. Został ustanowiony przez Organizację Narodów Zjednoczonych w celu podniesienia świadomości na temat różnych rodzajów pomocy, jak również na temat pomocy udzielanej w celu złagodzenia wielu trudności, z którymi boryka się ludzkość. Misją międzynarodowej katolickiej organizacji duszpasterskiej Pomoc Kościołowi w Potrzebie (ACN International) jest niesienie ulgi w duchowych i materialnych potrzebach na całym świecie oraz niesienie światu Bożego zbawienia poprzez ewangelizację. Na temat głównych obszarów działalności Papieskiego Stowarzyszenia Volker Niggewöhner rozmawiał z księdzem Martinem Bartą, międzynarodowym asystentem kościelnym PKWP.

Księże, dlaczego czasem łatwiej jest pozyskać wsparcie dla akcji pomocowych w sektorze pomocy społecznej – także w ramach spektrum usług oferowanych przez Kościół – niż dla pilnych spraw duszpasterskich?

Często postrzegamy człowieka tylko jako byt cielesny, kulturowy, społeczny czy ekonomiczny, ale nie jako byt duchowy. Brakuje świadomości, że mężczyźni i kobiety są stworzeni przez Boga i dla Boga. Brakuje holistycznej koncepcji człowieczeństwa.

Czy może Ksiądz podać konkretne przykłady zastosowania tego podejścia przy realizacji projektów PKWP? Co musi zawierać wniosek projektowy, aby został zatwierdzony?

W centrum projektu musi być troska o człowieka, zarówno o jego dobro fizyczne, jak i duchowe. W Ewangelii jest napisane, że „Nie samym chlebem żyje człowiek, lecz każdym słowem, które pochodzi z ust Bożych” (Mt 4,4). To, co duchowe, to, co boskie, jest pierwszym bogactwem ludzkości. Nie można najpierw rozwiązać problemów społeczno-ekonomicznych, a potem zacząć zwracać się do ludzi w sprawach duchowych. Rozwój ludzki, ekonomiczny i społeczny musi iść w parze ze wzrostem wiary i Królestwa Bożego.

PKWP zazwyczaj wymaga, by wnioski o dofinansowanie projektów były składane z rekomendacją biskupa odpowiedzialnego za dany region. Dlaczego jest to dla was tak ważne?

Rekomendacja biskupa jest dla nas jak pieczęć aprobaty, która gwarantuje, że projekt zostanie opracowany i zrealizowany w duchu Kościoła. Nie chodzi tylko o to, co zostanie zrobione, ale także jak zostanie zrobione. Ludzie powinni czuć, że to, co otrzymali, pochodzi z serca, które chce dać coś z siebie innym. Nie tylko dlatego, że chcemy ich wspierać społecznie i humanitarnie, ale także dlatego, że wspieramy ich jako braci i siostry w wierze w Bożą miłość. Projekt powinien nie tylko spełniać swój ziemski cel, ale także pogłębiać wiarę i poszerzać horyzonty, aby objąć to, co boskie.

Zdj. ACN International / Ks. Basilio i ks. Melon w łodzi Papa Francisco. Łódź niezbędna jest do prowadzenia zwyczajnej pracy duszpasterskiej – dzięki niej księża mogą odwiedzać wspólnoty położone nad rzeką Rio Tefé; Brazylia, 2019 r.

PKWP ma bardzo zróżnicowane obszary zainteresowania. Organizacja charytatywna promuje między innymi formację i edukację duchownych oraz świeckich, wspiera zakony, zapewnia poradnictwo duszpasterskie dla rodzin i pomoc dla uchodźców, funduje pojazdy i jest zaangażowana w pracę w zakresie komunikacji medialnej. Ponadto PKWP mocno angażuje się w budowę kościołów. Często pojawiają się głosy, aby inwestować bardziej w „żywe kamienie” niż w budynki. Dlaczego budowa kościołów i kaplic jest tak ważna dla PKWP?

Inwestowanie w „żywe kamienie” jest ważne, ponieważ istoty ludzkie są pierwszą świątynią Ducha Świętego. Jednak budynki kościelne nie są „martwymi kamieniami”. Często zapominamy, że Bóg przygotował sobie mieszkanie również na tej ziemi. Już w Starym Testamencie obraz namiotu służy do przedstawienia boskiej obecności w świecie. Kościół nie jest więc przede wszystkim inicjatywą ludzką, ale inicjatywą Boga, który przychodzi do nas, który chce z nami zamieszkać. Dlatego kościół jest przede wszystkim domem Bożym. To żywy dom, żywe kamienie, bo tabernakulum jest bijącym sercem Kościoła. W kościele ludzie spotykają Boga. To jest ten absolutnie wyjątkowy element, który odróżnia kościół od każdego innego rodzaju budynku.

Czy wierni w biedniejszych krajach rozumieją to lepiej niż my, którzy żyjemy w zamożnej Europie?

Powiedziałbym, że w biedniejszych krajach wiara jest bardziej żywa. Ludzie chodzą do kościoła, bo wiedzą, że Bóg tam jest. Przejawia się to często na zewnątrz, na przykład kiedy ludzie robią wszystko, aby kościół był pięknie udekorowany, a Msza św. była prawdziwą celebracją – i to pomimo ich ubóstwa. Jest też silne poczucie wspólnoty. W tej jedności wiary wyczuwalne jest, że należymy do Pana jako jedność. Słowo „kościół” pochodzi od greckiego słowa „kyriakos”, które oznacza „przynależność do Pana”. Należymy do Pana – takie jest znaczenie kościoła.

Jakie projekty są traktowane priorytetowo w PKWP?

Priorytetowo traktowane są kraje, w których chrześcijanie cierpią z powodu bezpośrednich prześladowań lub są dyskryminowani, gdzie ryzykują życiem, publicznie praktykując swoją wiarę. Ludzie ci potrzebują przede wszystkim wsparcia w zakresie środków do życia, aby mogli pozostać w swoich krajach i dawać świadectwo Ewangelii. To właśnie z tych krajów pochodzą najpiękniejsze świadectwa wiary.

Przypomina mi to pewne zdarzenie, o którym opowiadał mi pewien iracki ksiądz. Po ataku Państwa Islamskiego na wioski Równiny Niniwy, w wyniku którego mieszkający tam chrześcijanie musieli uciekać w ciemnościach nocy i znaleźli schronienie w obozie dla uchodźców, mały chłopiec zapytał swoją babcię: „Straciliśmy wszystko. Dlaczego Bóg na to pozwolił?”. Babcia odpowiedziała: „Mój drogi, co ty mówisz? Nie straciliśmy wszystkiego, nadal mamy to, co najważniejsze: wiarę w Boga”. Wiara jest najcenniejszym skarbem, jaki posiadamy.