Rosja: Rozbudowa prawosławnego ośrodka dla osób uzależnionych w Sapjornoe

75% trwale zresocjalizowanych pacjentów!

Zdj. www.sapernoe.ru / Katecheza byłych narkomanów.

Już od prawie 30 lat, początkowo na prośbę ówczesnego Ojca Świętego Jana Pawła II, a następnie jego następców, Pomoc Kościołowi w Potrzebie (ACN International) angażuje się we wspieranie i promowanie dialogu z Kościołem prawosławnym w Rosji. W ciągu tych lat powstało wiele wspólnych inicjatyw, w których zarówno katolicy, jak i prawosławni pracowali ramię w ramię, szukając rozwiązań problemów współczesnego świata.

Historyczne spotkanie papieża Franciszka i patriarchy moskiewskiego Cyryla w 2016 r. dało kolejny impuls do tego zaangażowania, a dziś wspólna ekumeniczna grupa robocza, zainicjowana przez PKWP ma na celu przełożenie ważnych kwestii ze wspólnej deklaracji obu przywódców kościelnych na konkretne projekty.

Jedną z takich ważnych kwestii było ulepszenie wsparcia duszpasterskiego dla osób cierpiących z powodu uzależnień. Doświadczenie pokazało bowiem, że osoby uzależnione często odczuwają wielką potrzebę prawdziwej relacji z Bogiem, a oba Kościoły przekonały się, że mogą sobie wzajemnie pomagać poprzez wymianę doświadczeń, a także poprzez podstawową i stałą formację swoich kapłanów w odniesieniu do tej ważnej kwestii.

Jednym z wybitnych pionierów takiej pracy na rzecz uzależnionych jest prawosławny ksiądz Sergij Belkov, który już w 1996 roku jako pierwszy założył ośrodek odwykowy dla narkomanów, którego celem jest zajęcie się całym człowiekiem, w tym jego wymiarem duchowym. Znajduje się on w Sapjornoe, w Karelii, około 100 km od Sankt Petersburga, blisko granicy z Finlandią. Dla ojca Sergija było już jasne, że uzależnienie nie jest problemem medycznym czy socjologicznym, ale raczej rodzajem choroby duchowej, która wymaga odpowiedzi duchowej i duszpasterskiej.

Ojciec Sergij, zanim został kapłanem, przez wiele lat był starszym komisarzem policji w wydziale zabójstw. Na co dzień miał do czynienia ze złem, które zniewala ludzi i czyni ich zdolnymi do niewypowiedzianych zbrodni. Jego doświadczenie nauczyło go również, że każde zło zaczyna się od czegoś małego: „Zanim ktoś popełni prawdziwe przestępstwa i złamie prawo, zaczyna od złamania praw moralnych”. Zażywanie narkotyków jest też często początkiem znacznie głębszego zaangażowania w zło i przestępczość.

W 1992 r., kiedy przyjął święcenia kapłańskie, wielokrotnie spotykał się z uzależnionymi, którzy przychodzili do niego do spowiedzi i w końcu poczuł się wezwany, by zrobić coś więcej dla tych ludzi. Jego ośrodek w Sapjornoje był pierwszym tego typu prawosławnym ośrodkiem odwykowym w Rosji. Niezwykły wskaźnik sukcesu, wynoszący około 75% trwale zresocjalizowanych pacjentów, potwierdził słuszność podejścia ojca Sergija, którego chwalono i naśladowano w całym kraju i poza jego granicami. W innych tego typu ośrodkach odwykowych na ogół tylko stosunkowo niewielka część uzależnionych pozostaje na zawsze „czysta”, podczas gdy większość prędzej czy później ponownie wpada w nałóg.

Ośrodek w Sapjornoje jest zorganizowany jak duża rodzina. Życie jest na wpół monastyczne, ze ścisłym rytmem modlitwy i pracy, posłuszeństwem, przestrzeganiem postu i przyjmowaniem sakramentów – wszystko to odgrywa ważną rolę w procesie uzdrawiania. Trafiają do niego młodzi mężczyźni po fizycznym detoksie w szpitalu (pod nadzorem lekarskim) i każdy z nich indywidualnie otrzymuje jakiś obowiązek do wykonania. W ten sposób odzyskują poczucie własnej godności i uczą się odpowiedzialności. Jedni pracują w gospodarstwie, hodując świnie i drób lub w ogrodzie warzywnym, inni uczą się zawodu stolarza, cieśli, dekarza lub murarza. Cerkiew, która służy ośrodkowi, została zbudowana w 1999 roku własnymi rękami przez byłych uzależnionych. Znajduje się tam również warsztat, w którym produkuje się świece i hostie (Prosphora) do liturgii prawosławnej. W ten sposób, wzmocnieni i uzdrowieni psychicznie i fizycznie, młodzi mężczyźni są w stanie powrócić do społeczeństwa i zająć w nim należne im miejsce, wykonując swój zawód i zakładając własne rodziny. Wśród byłych uzależnionych zdarzają się nawet powołania duchowe. PKWP wspiera tę wspaniałą inicjatywę od samego początku, m.in. poprzez organizację warsztatów.

Liczba młodych mężczyzn, którzy zgłaszają się po pomoc, wciąż jednak rośnie. Istnieje więc konieczność rozbudowy budynku. Potrzebne są również dodatkowe pomieszczenia na sesje terapeutyczne z udziałem księży i psychologów, a także pokoje gościnne z łazienkami dla odwiedzających członków rodziny oraz inne pomieszczenia. PKWP wspiera projekt rozbudowy prawosławnego ośrodka dla osób uzależnionych w Sapjornoe wkładem w wysokości 29.800 euro na pokrycie kosztów prac budowlanych.