Pomoc PKWP w Syrii w latach 2011-2021
15 mar 2021Prawie 42 mln euro, ponad 900 projektów.
Zdj. ACN International / Syria, Maalula, odbudowa zniszczonych domów; 2016 r.
Przez 10 lat wojny, dzięki dobroczyńcom z całego świata, Pomoc Kościołowi w Potrzebie (ACN International) może wspierać chrześcijan w Syrii na wiele sposobów poprzez różnych partnerów z Kościoła lokalnego, którzy współpracują ze sobą, aby stworzyć skoordynowaną pomoc. Od 2011 do marca 2021 roku PKWP przeznaczyło ponad 41 milionów euro na ponad 900 projektów w Syrii. Najbardziej wspieranymi regionami były Aleppo (31,1%) oraz Homs i Marmarita (41,1%).
Wciąż MOŻESZ POMÓC
Każda, nawet najmniejsza, pomoc jest ważna i potrzebna w obliczu tego dramatu. Projekt można wspierać wpłacając darowizny na konto Stowarzyszenia Pomoc Kościołowi w Potrzebie z dopiskiem „Syria”:
ING Bank Śląski o/ Warszawa31 1050 1025 1000 0022 8674 7759
PKO BP Oddział 6 w Warszawie65 1020 1068 0000 1502 0147 7132
Papieskie Stowarzyszenie Pomoc Kościołowi w Potrzebieul. Wiertnicza 14202-952 Warszawa
Korzystając z serwisuDotpay S.A przekaż ofiaręna Syrię
POMOC HUMANITARNA
Prawie 80% tej pomocy stanowiła POMOC W PILNYCH POTRZEBACH. Prawie 33,6 mln euro przeznaczyliśmy na 418 projektów pomocy doraźnej. Aleppo, Homs, Damaszek, Marmarita i Tartous to 5 miejscowości, które otrzymały najwięcej wsparcia PKWP, ze względu na dużą liczbę mieszkających tam chrześcijan. Większość wydatków przeznaczono na pomoc medyczną, paczki żywnościowe i higieniczne, czynsz, opał oraz dla dzieci i młodzieży: stypendia i tornistry, a także mleko dla niemowląt i małych dzieci.
Zdj. ACN International / Syria, Damaszek: rodziny dotknięte wojną otrzymują posiłek od Sióstr Miłosierdzia z Besancon; 2013 r.
Kropla Mleka
Projekt ten był realizowany w 3 miejscach:
– Od 2015 r. w Tartous we współpracy z maronicką diecezją Lattaquieh (366 tys. euro)
– Od 2017 roku w Aleppo we współpracy z Blue Marists (760 tys. euro).
– W 2018 roku w Homs we współpracy z antiocheńską ortodoksyjną archidiecezją w Homs (266 tys. euro)
Projekt „Kropla Mleka” w Aleppo – Blue Marists
Spośród dziesiątek programów pomocy i wsparcia realizowanych w Aleppo, mających na celu wsparcie przesiedlonych i ubogich rodzin chrześcijańskich, cierpiących z powodu wojny, program „Kropla Mleka” jest najbardziej doceniany przez rodziny, które cieszyły się, że ich dzieci nie są pozbawione głównego źródła pożywienia. Jest on również wysoko ceniony przez wszystkie Kościoły w Aleppo, ponieważ pomoc przeznaczona jest dla wszystkich rodzin chrześcijańskich, niezależnie od obrządku czy Kościoła – jest to program ekumeniczny.
Celem projektu jest zapewnienie wszystkim chrześcijańskim dzieciom z Aleppo w wieku poniżej jedenastego roku życia pewnej ilości mleka każdego miesiąca. Mleko, zwłaszcza w obecnych czasach niedoboru, jest niezbędne dla wzrostu i dobrego samopoczucia dzieci. Dlatego uznaliśmy, że dzieci z Aleppo, pozbawione satysfakcjonującego i spokojnego dzieciństwa, nie powinny być pozbawione mleka potrzebnego dla ich fizycznego wzrostu i zdrowia.
Co miesiąc rozdajemy mleko około 3000 dzieciom, z czego 2700 otrzymuje mleko w proszku, a 300 specjalne mleko dla niemowląt. Całkowita liczba beneficjentów zmienia się co miesiąc w zależności od liczby urodzeń i emigracji rodzin. Wszystkie dzieci, które nie są karmione piersią przez matkę, otrzymują specjalne mleko dla niemowląt: osiem pudełek Nan 1 (Nestle) miesięcznie dla dzieci do szóstego miesiąca życia i sześć pudełek Nan 2 (Nestle) dla dzieci od siódmego do dwunastego miesiąca życia. Dzieci w wieku od jednego do dziesięciu lat otrzymują co miesiąc jeden kilogram mleka w proszku.
Stypendia
Przed wojną domową Syria miała silny system edukacji – prawie 100% dzieci uczęszczających do szkoły podstawowej i 70% uczęszczających do szkoły średniej. W 2002 r. edukacja stała się obowiązkowa i bezpłatna w klasach od 1 do 9. Według spisu powszechnego z 2004 r., wskaźnik alfabetyzacji w Syrii wynosił 79,6%: 86% mężczyzn i 73,6% kobiet posiadało umiejętność czytania i pisania. Syryjski system edukacji jest obecnie całkowicie przeciążony i stoi przed wieloma wyzwaniami: brak kadry nauczycielskiej, niewystarczająca liczba klas (1/3 szkół w kraju jest nieczynna), wzrost liczby pracujących dzieci… Jednym z innych czynników przyczyniających się do porzucania nauki jest katastrofalna sytuacja ekonomiczna. Przy gwałtownie rosnących cenach paliw i artykułów pierwszej potrzeby, rodziny nie posyłają dzieci do szkoły, aby uniknąć „ukrytych kosztów” edukacji, takich jak transport i materiały dydaktyczne.
– Stypendia w Aleppo – projekt ekumeniczny od 2017 roku (1.725 tys. euro)
Projekt ten dotyczy wszystkich poziomów edukacji (przedszkole, szkoła i uniwersytet). Ma on na celu pomoc dzieciom i młodzieży w dalszym budowaniu ich przyszłości. Komitet zbiera nazwiska ubogich uczniów i studentów, należących do 10 różnych Kościołów/rytów w Aleppo. W roku szkolnym 2019-2020 każdy uczeń (łącznie 7340) co miesiąc otrzymał kwotę 10 tys. funtów syryjskich (prawie 20 euro).
– Stypendia w Damaszku – we współpracy z Siostrami Miłosierdzia z Besançon od 2017 roku (219 tys. euro)
Siostra Joseph Marie Chanaa należy do wspólnoty Sióstr Miłosierdzia z Besançon (Grecko-Melkicki Kościół katolicki) w Damaszku. W ostatnich latach wraz z grupą wolontariuszy wspólnota ta niestrudzenie pracowała na rzecz wsparcia rodzin w Damaszku i okolicznych wioskach. Projekt polega na zapewnieniu 550 studentom uniwersyteckim z Kościoła Grecko-Melkickiego stypendium w wysokości 15 tys. funtów syryjskich miesięcznie na pokrycie codziennych kosztów życia. Będzie on trwał przez cały rok akademicki 2020-2021, czyli 8 miesięcy.
Zdj. ACN International / Syria, dolina chrześcijan (miejscowość Marmarita i 45 okolicznych wiosek), edukacja szkolna dzieci; 2014 r.
Pomoc w utrzymaniu / Opieka zdrowotna / Czynsz / Edukacja
W Dolinie Chrześcijan: Centrum pomocy św. Piotra – Marmarita – Misjonarze św. Pawła MLC. Jeden z naszych głównych partnerów w Syrii. W 2013 roku sfinansowaliśmy we współpracy z nimi 26 projektów na łączną kwotę 3,6 mln euro.
Od początku 2012 roku „Centrum Świętego Piotra” prowadzi działania w sytuacjach kryzysowych, opierając się na sieci świeckich wolontariuszy pochodzących z bliskich okolic, którzy docierają do osób wysiedlonych. Sieć ta opiera się głównie na młodzieży z lokalnej wspólnoty chrześcijańskiej. We wrześniu 2012 r. sieć ta zaczęła wykorzystywać kościół św. Piotra w Marmarita jako bazę do dystrybucji żywności, artykułów nieżywnościowych i odzieży, a także jako schronienie dla uchodźców. Wraz z przesiedleniem chrześcijan ze starego miasta Homs do Doliny Chrześcijan, a także z powodu braku bezpieczeństwa w Homs, działalność ta została zwiększona i stała się bardziej intensywna.
W związku ze zwiększonymi potrzebami „Centrum Świętego Piotra” nadal koncentruje się na wspieraniu lokalnych i przesiedlonych rodzin w przezwyciężaniu kryzysu poprzez dostarczanie pomocy żywnościowej i nieżywnościowej, pomoc w opłacaniu czynszu czy edukacji. Biorąc pod uwagę wzrost kosztów usług zdrowotnych, Centrum wspiera również osoby podczas rekonwalescencji oraz pomaga w opłacaniu konsultacji lekarskich i samych lekarstw.
Prezent świąteczny – we współpracy ze Zgromadzeniem Jezusa i Maryi – projekt krajowy – od 2015 r., 730 tys. euro. W 2020 roku PKWP przyznało 200 tys. euro na kurtki zimowe dla 25 tys. dzieci.
Siostra Annie Demerjian należąca do Zgromadzenia Jezusa i Maryi, jest jednym z naszych głównych i zaufanych partnerów w Syrii. Przez cały czas trwania wojny koordynowana przez nią grupa znajdowała najbardziej słabych, odizolowanych lub niepełnosprawnych chrześcijan i pomagała im w otrzymaniu podstawowych środków do życia, takich jak żywność, ubrania czy leki.
Zgromadzenie Jezusa i Maryi zorganizowało wiele inicjatyw, aby nieść pomoc humanitarną cierpiącym, ale siostry dbają również o dusze. We wrześniu 2020 roku s. Annie napisała do PKWP: „Dzięki Waszej pomocy i modlitwom nasz zespół może wspierać ubogie rodziny i osoby starsze bardzo potrzebnymi rzeczami, takimi jak lekarstwa, podstawowe kupony żywnościowe, paliwo, przybory szkolne oraz pomóc w opłacaniu czynszu. Każdego miesiąca jesteśmy w stanie dotrzeć do prawie 400 rodzin w Aleppo i Damaszku oraz 300 rodzin w różnych wioskach”.
Boże Narodzenie jest szczególnym czasem dla wszystkich chrześcijan, a prezenty świąteczne zawsze były bardzo cenione. Małe prezenty sprawiają rodzinom i dzieciom wielką radość i przypominają im, że nie są zapomniani przez innych chrześcijan na świecie. W ostatnie Boże Narodzenie w 2020 roku siostry zorganizowały lokalną produkcję kurtek zimowych dla dzieci, stwarzając dzięki temu miejsca pracy.
Projekt związany z pandemią Covid-19 – w maju 2020 r. PKWP podjęła decyzję o wsparciu wszystkich Kościołów łączną kwotą 576 tys. euro.
Lockdown spowodowany wybuchem pandemii koronawirusa przyspieszył pogorszenie się i tak już podupadłej gospodarki oraz tragicznej sytuacji finansowej. Wraz z zamknięciem wszystkich sklepów, szkół i placówek, całkowitym zaprzestaniem działalności handlowej, zawieszeniem transportu między miastami a obszarami wiejskimi oraz ograniczeniem możliwości przekazywania przez Syryjczyków pracujących za granicą pieniędzy swoim rodzinom w Syrii, kraj pogrążył się w wielkim paraliżu. Wiele rodzin zostało pozbawionych swoich codziennych/miesięcznych dochodów.
W tym kontekście zwiększyła się odpowiedzialność Kościoła wobec ludności, polegająca na zapewnieniu pomocy doraźnej i niezbędnego wsparcia, dopóki ten koszmar się nie skończy. Kościół wciąż pracuje, by zminimalizować szkody i pomóc rodzinom przetrwać.
PKWP pomogła chrześcijanom przejść przez ten trudny czas, zapewniając pomoc nadzwyczajną dla 23 050 rodzin ze wszystkich Kościołów. Kwota ta pozwoliła im na zakup żywności i artykułów higienicznych chroniących przed zarażeniem wirusem.
REKONSTRUKCJE
Domy: ich odbudowa zmniejszyła liczbę rodzin potrzebujących dotacji na wynajem.
Maaloula. Miasto położone jest około 56 km na północ od Damaszku. Znajdziemy w nim wiele budynków i zabytków, z których większość pochodzi z czasów rzymskich i bizantyjskich. Domy i uliczki starego miasta całkowicie zniszczyły pożary wzniecone przez bojowników podczas okupacji miasta, a także przez bombardowania. Uszkodzonych domów jest około 600, z czego około 120 jest całkowicie zniszczonych. W sierpniu 2020 r. sfinansowaliśmy projekt prowadzony przez Zgromadzenie Jezusa i Maryi, którego celem była odbudowa 30 domów w Maalouli, co umożliwi rodzinom powrót na swoją ziemię i da im stałe miejsca zamieszkania.Zdj. ACN International / Syria, Wschodnia Ghouta, modlitwa do Matki Bożej Bolesnej, Pocieszycielki Syryjczyków; 2019 r.
Homs. W szczytowym momencie konfliktu w 2014 roku, na starym mieście, gdzie ukierunkowane ataki islamskich ekstremistów zmusiły do opuszczenia miasta prawie 250 tys. osób, pozostało mniej niż 100 chrześcijan. Wielu z nich znalazło wówczas schronienie w pobliskiej Dolinie Chrześcijan. Miasto Homs zostało poważnie ucierpiało: zniszczonych zostało ponad 12,5 tys. domów, a poważnie uszkodzonych zostało 37,5 tys.
Aby pomóc tym rodzinom pozostać i nie emigrować, utworzono Komitet Odbudowy Domów w Homs, który zrzesza różne Kościoły (grecko-melchicki, syryjsko-katolicki, syryjsko-ortodoksyjny, grecko-ortodoksyjny, maronicki). Porozumienie w sprawie organizacji odbudowy domów zostało podpisane przez różnych zwierzchników kościołów oraz PKWP. PKWP korzysta z doświadczeń zdobytych podczas realizacji podobnego ekumenicznego projektu odbudowy na Równinie Niniwy w Iraku. Współpracuje ze sobą pięć Kościołów, razem pracują zespoły inżynierów z różnych denominacji.
Budynki kościelne
PKWP z wielką troską podjęła się odbudowy kościołów i przywrócenia chrześcijanom ich miejsc kultu, spotkań z Bogiem i ze sobą nawzajem. Są to symbole, ale także konkretne oazy pokoju, modlitwy, wspólnoty – wszystko to jest kluczowe, gdy chodzi o powrót do swych miast i wiosek, a także jeśli chodzi o uzdrowienia z wojennych traum.
8,9% całej naszej pomocy przeznaczyliśmy na odbudowę budynków kościelnych.
Aleppo: renowacja maronickiej katedry św. Eliasza
Maronicka katedra św. Eliasza znajdująca się w dzielnicy Al Jdeydeh w Aleppo, została zbudowana w 1873 r., odnowiona w 1914 r. i jest postrzegana jako symbol chrześcijańskiej obecności w Aleppo. W latach 2012-2016 świątynia była częstym celem ataków rebeliantów. W sierpniu 2012 roku, podczas bitwy o Aleppo, została nieznacznie uszkodzona. Następnie w czasie kryzysu syryjskiego odnotowano co najmniej trzy ciężkie ataki rakietowe bojowników, a także liczne mniejsze incydenty. Największe zniszczenia miały miejsce w 2013 roku, kiedy dżihadyści szturmowali miasto, próbując zniszczyć chrześcijańskie zabytki. Po czterech latach opuszczenia, świątynia została ponownie otwarta przed Bożym Narodzeniem 2016 r.
W kwietniu 2017 r., po pięciu latach przerwy, w katedrze została odprawiona wielkanocna msza święta. Ponieważ jest to najważniejszy budynek dla wspólnoty maronickiej, świątynia została odrestaurowana jak najszybciej było to możliwe, aby budynek kościoła był po prostu sprawny i aby uniknąć zawalenia się. Po drugie, katedra potrzebowała większego wsparcia finansowego na odbudowę, co było konieczne, aby zapobiec dalszemu niszczeniu budynku i uniknąć dodatkowych kosztów, które spowodowałyby dalsze uszkodzenia.
Dobroczyńcy PKWP przyczynili się do tej renowacji, przekazując łączną kwotę 400 tys. euro.Zdj. ACN International / Ponownie otwarta odnowiona maronicka katedra św. Eliasza w Aleppo, 22.07.2020 r.
Homs: renowacja katedry Matki Bożej Pokoju
Katedra melchicko-katolicka była najbardziej zniszczonym kościołem w całym mieście Homs. Świątynia i cały majątek diecezji do 9 maja 2014 r. znajdowały się w rękach rebeliantów. Na budynku i na dachu ślady pozostawiły bomby i pociski, a wiele ikon i figur zostało skradzionych lub oszpeconych. W gruzach legły marmurowe kolumny, a inne przedmioty spłonęły w pożarze. W krypcie sprofanowano groby kapłanów.
Dobroczyńcy PKPWP przyczynili się do tej renowacji, przekazując łączną kwotę 160 tys. euro.
Podczas ponownej konsekracji ołtarza w katedrze (grudzień 2017 r.) melchicki patriarcha katolicki Youssef (Józef) Absi podkreślił w homilii: „Odbudowa tej katedry symbolizuje nadzieję w naszych sercach i jest znakiem tego, że przezwyciężamy rozpacz i śmierć”.
Homs: renowacja kościoła i klasztoru św. Eliasza w Rableh
Rableh (południowo-wschodnia część Homs) to mała wioska, zamieszkana głównie przez grecko-melchickich i maronickich chrześcijan. Przez długi czas pozostawała pod oblężeniem. Chrześcijanie cierpieli z powodu bombardowań, głodu i wielu z nich zginęło podczas walk. Poważnie uszkodzony został kościół św. Eliasza i Centrum Duchowe w pobliżu Rableh, które stały się celem ataków wojskowych. Budynek został spalony, ikony zniszczone, a chrzcielnice rozbite. Figury Dziewicy, proroka Eliasza i wiele innych przedmiotów kultury również doznało poważnych uszkodzeń. Po wybuchu zawaliła się duża brama wjazdowa do Centrum Duchowego. Uszkodzeniu uległy również biura, klasztor i samo Centrum. Ponadto ośrodek został splądrowany i skradziono nawet dokumenty z archiwum.
Bp Jean Abdo ARBACH, biskup grecko-melchickiej archidiecezji Homs, wyjaśnił PKWP, że przed wojną klasztor św. Eliasza był miejscem pielgrzymek wielu chrześcijan zarówno z Syrii, jak i z Libanu, ze względu na cuda obserwowane przez wiernych za wstawiennictwem proroka Eliasza. Pielgrzymi przybywali zewsząd.
Dobroczyńcy PKWP pomogli przeznaczyć 75 tys. euro na odrestaurowanie klasztoru. Prace zostały już zakończone i Centrum zaczęło funkcjonować. Klasztor św. Eliasza odwiedziło już tysiące ludzi podczas kilku minionych uroczystości.
Dobroczyńcy PKWP sfinansowali również renowację kościoła kwotą 70 tys. euro. Prace te wciąż trwają.
Odbudowa ośrodków katechetycznych
20% naszego budżetu na odbudowę przeznaczyliśmy na centra katechetyczne. Projekty te są pilnie potrzebne i mają ogromne znaczenie, aby dać ludziom, zwłaszcza młodym, nadzieję. W połączeniu z dużą częścią pracy duszpasterskiej były one kluczowe w odbudowie wspólnot, jako miejsca gromadzenia się, nauki i świętowania wiary.
Aleppo: odbudowa Centrum Katechetycznego archidiecezji grecko-ortodoksyjnej.
„Nasze dzieci i młodzież straciły marzenia o szczęśliwej przyszłości. Ich jedyne troski ograniczają się do zabezpieczenia codziennych potrzeb, które wzrastają we wszystkich dziedzinach życia oraz do emigracji do innego kraju, gdzie będą mogli spełnić swoje skromne marzenia o stabilnym życiu. Naszym obowiązkiem, jako Kościoła, jest przywrócenie nadziei w ich odważnych sercach, aby pomóc im pozostać w ich ojczyźnie i wspierać stabilność Kościoła w Syrii” – wyjaśnia ks. Moses, wikariusz generalny grecko-ortodoksyjnej archidiecezji Aleppo i Aleksandretty.
Wszystkie działania duszpasterskie zostały przeniesione do kościoła Proroka Eliasza. Centrum Katechetyczne wymagało pilnego remontu, aby 1500 dzieci i młodzieży miało się gdzie spotykać na zajęciach katechetycznych i modlitewnych.
PKWP przyznała na ten cel 12,5 tys. euro. Prace renowacyjne nadal trwają.
Odbudowa klasztorów
Homs: renowacja klasztoru Sióstr Najświętszych Serc
Siostry ze zgromadzenia Najświętszych Serc (Soeurs des Saints-Coeurs) przybyły do Syrii w 1881 r. z pierwszą misją edukacji i wspierania kobiet poprzez szkoły dla dziewcząt. Dla tego dzieła osiedliły się m.in. na starym mieście Homs. Pracowały na polu edukacyjnym i duszpasterskim oraz prowadziły katechezę w mieście i w wioskach. W 2006 r. założyły ośrodek opieki dziennej „Le Sénevé” dla dzieci upośledzonych umysłowo, cierpiących na trisomię, autyzm lub inne zaburzenia oraz ich rodzin.
Podczas oblężenia starego miasta, świetlica i dom sióstr zostały całkowicie zniszczone. Zakonnice zostały zmuszone do opuszczenia tej części miasta, ale pozostały w Homs w dzielnicy Al Nouzha i tutaj, pomimo wszystkich wojennych wyzwań, kontynuowały swoją misję wśród ludzi, którzy pozostali w mieście, a zwłaszcza wśród osób niepełnosprawnych.
Kiedy miasto Homs zostało wyzwolone, ich pierwszym priorytetem była przebudowa ośrodka, aby pomieścić niepełnosprawne dzieci. Siostry są bardzo doceniane, a wiele rodzin regularnie szuka u nich schronienia i pocieszenia.
W 2020 r. zakonnice poprosiły nas o pomoc w odbudowie swojego klasztoru, który nadal jest bardzo zniszczony, aby mogły w nim żyć tak, jak przed wojną. PKWP przyznała 25 tys. euro. Prace wciąż trwają.
Odbudowa hali sportowej i boisk
Pomoc młodym Syryjczykom, którzy zostali tak bardzo doświadczeni przez wojnę, jest bardzo ważna. Ośrodki sportowe są bardzo potrzebne wspólnotom chrześcijańskim, aby ludzie mogli ponownie się spotkać, odbudować to, co zostało rozdarte, a także stanowią ważny czynnik wspomagający proces zdrowienia i leczenia traum. Dzielenie chwil radości, zabawa, a nawet uprawianie sportów wyczynowych jest jednocześnie okazją do integracji dla wszystkich wyznań chrześcijańskich.
PKWP finansuje w Aleppo 3 różne projekty na łączną kwotę 140 tys. euro.
Aleppo: odbudowa zniszczonych części Młodzieżowego Klubu Sportowego Al-Yarmouk
Klub Sportowy w Aleppo został częściowo zniszczony podczas wojny i nie nadawał się do użytku. Jest to budynek, który służy nie tylko do uprawiania sportu, ale także do działalności społecznej. Utworzony w 1925 roku był miejscem, gdzie w ciągu tygodnia młodzi rozwijali się i trenowali sporty (koszykówka, tenis, itp.), a w niedzielne poranki było to miejsce spotkań. Do Młodzieżowego Klubu Sportowego należało około 1000 członków wszystkich wyznań chrześcijańskich.
Z powodu zniszczeń przez ostatnie osiem lat nie można było korzystać z ośrodka. Dobroczyńcy PKWP przekazali na jego odbudowę 60 tys. euro.
Prace zostały właśnie zakończone i młodzież jest bardzo szczęśliwa, że będzie mogła znowu z niego korzystać.
POMOC DUSZPASTERSKA
Priorytetem Stowarzyszenia pozostaje praca duszpasterska (5,7% całkowitej kwoty). Dlatego PKWP wsparła kilka projektów edukacji religijnej, a w szczególności obozy letnie, a także wielką akcję modlitewną „Pocieszcie mój lud”, zorganizowaną przez PKWP wraz z Kościołami katolickim i ortodoksyjnym w Syrii, aby otrzeć łzy rodzinom, które straciły swoich bliskich i zachęcić chrześcijan do modlitwy o pokój:
Obozy letnie
Młodzi ludzie bardzo potrzebują wsparcia duszpasterskiego i duchowego. Większość z nich ma pilną potrzebę wspólnego przeżywania życia: modlitwy, słuchania i czytania Słowa Bożego, wspólnego przebywania – jedzenia, zabawy, myślenia i śmiania się.
„Naszym obowiązkiem jako Kościoła jest przywrócenie nadziei i wiary w ich sercach, aby mogli odbudować swój kraj i podtrzymać siłę swojego Kościoła” – wyjaśnia ks. Moses Alkhassi, wikariusz generalny grecko-prawosławnej archidiecezji Aleppo.
„Pocieszcie mój lud”
W niedzielę 15 września 2019 r., tuż przed modlitwą Anioł Pański, Ojciec Święty pobłogosławił 6 tys. różańców wykonanych przez chrześcijańskich rzemieślników w Betlejem i Damaszku oraz ikonę Matki Bożej Bolesnej, Pocieszycielki Syryjczyków, napisaną przez prawosławnego kapłana z Homs.
Ikona Matki Bożej Bolesnej peregrynowała przez 9 miesięcy od diecezji do diecezji. W parafiach wszystkich 34 syryjskich diecezjach zostało rozdanych 6 tys. różańców. Podczas Mszy św. oraz w różnych procesjach z nimi związanych wierni byli zapraszani do modlitwy za tych, którzy zostali zabici lub uprowadzeni w czasie wojny oraz za ich rodziny.