Filipiny: czas terroru

Śmiertelny atak na uniwersytecie w Marawi.

Zdj. ACN International / Kościół za płotem z drutu kolczastego, Filipiny.

W niedzielę 3 grudnia podczas katolickiej mszy św. na Publicznym Uniwersytecie Mindanao w mieście Marawi na południu Filipin wybuchła bomba. Lokalne źródła podają, że w wyniku eksplozji zginęło co najmniej czterech wiernych, a ponad czterdziestu zostało rannych. Atak został przeprowadzony przez grupę powiązaną z Państwem Islamskim.

„Modlimy się o wieczny odpoczynek tych, którzy zginęli i o uzdrowienie tych, którzy zostali ranni. Łączymy się duchowo z ich rodzinami, czerpiemy siłę i pociechę z naszej wiary w Chrystusa, który <pojednał wszystko z sobą, wprowadziwszy pokój przez krew Jego krzyża> (por. Kol 1,20)” – napisali w oświadczeniu wydanym po ataku filipińscy biskupi. Wyrazili w nim swoje zaniepokojenie, stwierdzając, że czas wybrany przez terrorystów nie był przypadkowy. Eksplozja miała miejsce podczas mszy świętej odprawianej w pierwszą niedzielę Adwentu – okresu, w którym chrześcijanie przygotowują się do obchodów Bożego Narodzenia.

Podczas rozmowy z Pomocą Kościołowi w Potrzebie (ACN International) ks. Sebastiano D’Ambra, misjonarz z Papieskiego Instytutu Misji Zagranicznych (PIME), podkreślił fakt, że uniwersytet często gości setki katolików na niedzielnych nabożeństwach. – Uczelnia posiada kapelanię z miejscem na codzienną mszę. W niedziele liturgię sprawuje się w sali gimnastycznej, ponieważ kaplica nie jest wystarczająco duża. Nie wiem, ile osób było tam 3 grudnia, ale w niedziele często przychodzi od 300 do 400 wiernych. Ponieważ była to pierwsza niedziela Adwentu, jestem pewien, że obecnych było wiele osób – podkreślił duchowny.

Zdj. ACN International / Ks. Sebastiano D’Ambra, misjonarz z Papieskiego Instytutu Misji Zagranicznych (PIME), Filipiny.

#CzerwonaŚroda dla Filipin

Władze nie podały żadnych konkretnych informacji na temat przyczyn ataku, choć spekulacje rozciągają się od wojny w Gazie po odwet za działania rządu przeciwko lokalnym grupom ekstremistycznym. – Musimy poczekać na więcej informacji na temat sprawców ataku i ich motywów, ale nie ma wątpliwości, że celem byli chrześcijanie – powiedział włoski misjonarz, dodając ze smutkiem: – Postrzegam to jako bardzo tragiczne wydarzenie, ponieważ właśnie 3 grudnia rozpoczynaliśmy Tydzień Pokoju w diecezji Marawi. To, co miało być tygodniem pełnym pozytywnych chwil budowania pokoju, stało się czasem terroru.

Ks. D’Ambra ostrzega przed konsekwencjami tragicznego wydarzenia i ich wpływem na szerszą populację chrześcijan. – To co wydarzyło się w Marawi jest alarmujące. Uniwersytet przyciąga do miasta chrześcijan z różnych części Mindanao. Istnieje niebezpieczeństwo, że atak sprowokuje exodus katolickiej mniejszości. Wiele rodzin już wezwało swoje dzieci do powrotu w rodzinne strony z powodu strachu, jaki odczuwają.

Zaledwie kilka dni temu obchodzono tutaj #RedWednesday (#CzerwonaŚroda), jako dzień pamięci o chrześcijanach z całego świata, którzy są prześladowani z powodu swojej wiary. Ta inicjatywa PKWP wspierana jest na Filipinach przez Konferencję Episkopatu. – Obchodziliśmy ten dzień w szkole, w której pracuję i było to bardzo emocjonalne wydarzenie. Kto mógł przypuszczać, że zaledwie kilka dni później będziemy doświadczać tej przemocy z pierwszej ręki… – mówi ks. D’Ambra. Do niedawnych obchodów #RedWednesday nawiązują także biskupi w swoim oświadczeniu: „Ofiary dzisiejszego porannego zamachu bombowego są teraz zaliczane do grona tych, którzy z czystej miłości do swojej wiary cierpieli z powodu przemocy i prześladowań na całym świecie”.

Również papież Franciszek odniósł się do zamachu podczas modlitwy Anioł Pański: „Pragnę zapewnić o mojej modlitwie za ofiary zamachu, który miał miejsce dziś rano na Filipinach, gdzie podczas mszy św. wybuchła bomba. Jestem blisko rodzin i mieszkańców Mindanao, którzy już tak wiele wycierpieli”.

Zdj. ACN International / Studenci Kolegium Teologicznego Emmaus w Zamboanga uczestniczący w obchodach #CzerwonejŚrody; 29 listopada 2023 r.

Wzrost przemocy i prześladowań

Chociaż około 80% Filipińczyków to katolicy, wyspa Mindanao, na której znajduje się miasto Marawi, jest w przeważającej mierze muzułmańska – zamieszkuje ją około 98% muzułmanów i 2% chrześcijan. Marawi jest siedzibą prałatury terytorialnej, która opiekuje się około 35 tysiącami katolików.

W ostatnich latach chrześcijańska mniejszość na Mindanao ucierpiała niejednokrotnie w wyniku ataków islamistów. W regionie działa kilka radykalnych grup zbrojnych, z których prawie wszystkie są związane z Państwem Islamskim w Azji Wschodniej – m.in. Abu Sayyaf czy Dawlah Islamiyah, które powiązano z niedawnym zamachem bombowym.

W 2017 r. Marawi przeżyło wielomiesięczne oblężenie, w wyniku którego zginęło wiele osób. Ks. D’Ambra wyjaśnił wówczas, że w ciągu ostatnich lat na Filipinach zaczęło działać kilka międzynarodowych grup islamistycznych, których celem było przyciągnięcie nowych pokoleń. Zarówno ideologia, którą wyznają, jak i pieniądze, które oferują, okazały się przydatne do werbowania nowych bojowników.

Ks. D’Ambra jest założycielem ruchu Silsilah, który od 1984 r. promuje dialog międzyreligijny. Od samego początku PKWP jest partnerem tego projektu. – Epizody takie jak ten w Marawi tylko pogarszają i tak już skomplikowaną sytuację oraz utrudniają promowanie dialogu między chrześcijaństwem a islamem. Są to nowe wyzwania, które sprawiają, że nasza niemal 40-letnia praca jest teraz tak samo ważna, jak na początku – podsumowuje misjonarz.