COVID-19 w Afryce: Nadzieja płynąca z katolickich radiostacji

Na kontynencie afrykańskim ponad 14,5 tys. osób uzyskało pozytywny wynik testu na Covid-19. Wirus odebrał tam życie już prawie 800 osobom (dane oficjalne). W wielu krajach zamknięte są instytucje publiczne, takie jak kościoły i szkoły. Afrykańczycy w większości nie mają dostępu do Internetu ani do telewizji, dlatego to właśnie radio jest dla Kościoła najlepszym narzędziem docierania i towarzyszenia wiernym. Dzięki temu wypełnia on swą misję „Kościoła będącego w drodze”.

Gwinea Bissau, s.Maria w Radio Sol Mansi

– W obecnym czasie społecznego odizolowania i zamknięcia, radio stało się niezbędnym elementem życia dla wielu osób – mówi stowarzyszeniu Pomoc Kościołowi w Potrzebie (ACN International) ksiądz z diecezji Mbujimayi, Apollinaire Cibaka Cikongo, który przy wsparciu PKWP dziesięć lat temu założył Radio Ditunga z siedzibą w Ngandajice. Miasto mieści się w centrum Demokratycznej Republiki Konga, która również została dotknięta pandemią koronawirusa.

– Ponieważ kościoły są obecnie zamknięte, Radio Ditunga dostosowało swój program do tej nadzwyczajnej sytuacji, przeznaczając więcej czasu antenowego na celebrację Eucharystii, modlitwę i rekolekcje prowadzone przez księży z Ngandajiki – wyjaśnia ks. Cibaka Cikongo. Podkreśla również, że zarówno ćwiczenia duchowe, jak i celebracje liturgiczne są transmitowane na żywo, podobnie jak to miało miejsce w przypadku Triduum Paschalnego. Zasięg nadawania obejmuje obszar o powierzchni około pięciu milionów mieszkańców.

Tradycyjnie Wielka Sobota jest dniem ciszy, którą zachowuje także Radio Ditunga. W tym roku było jednak inaczej. Przyczynę wyjaśnia ks. Cikongo: „Inne lokalne stacje radiowe wykorzystują czas antenowy do rozpowszechniania fałszywych informacji, np. kilka z nich obarcza papieża i Kościół katolicki duchową odpowiedzialnością za pandemię koronawirusa. W związku z istniejącą konkurencją między wspólnotami wyznaniowymi, uznaliśmy, że okres ciszy mógłby doprowadzić naszych słuchaczy do zwrócenia się ku stacjom konkurencyjnym, co pociąga za sobą duże ryzyko manipulacji”.

Nowe wyzwanie: lekcje szkolne na żywo w radiu

W odpowiedzi na zamknięcie szkół 19 marca, aby utrzymać łączność między nauczycielami a uczniami, radio postanowiło transmitować lekcje na żywo. – Jest to dla nas zupełnie nowe doświadczenie – przyznaje ks. Cikongo. – Rozpoczęliśmy współpracę z katolickim centrum edukacji La Robertanna (Centre éducatif catholique La Robertanna). Ponieważ mamy w sumie 153 rodziny z dziećmi, kupiliśmy małe radia tranzystorowe, aby móc je przekazać każdej z nich. Inne rodziny też są zainteresowane projektem i będą mogły w nim uczestniczyć, gdyż radio dostępne jest dla wszystkich. Każdego dnia organizowane są dwie godziny lekcji.

– Nauczyciele przychodzą do radia, a planujemy też nadawanie pytań i odpowiedzi na żywo przez 30 minut w czasie lekcji wieczornej – tłumaczy kapłan. Jednym z wyzwań będzie „zapewnienie zaangażowania rodziców, zwłaszcza analfabetów”, a drugim są finanse, ponieważ „zamknięte szkoły utrudniają rodzicom przekazywanie dobrowolnych opłat”.

Posłańcy nadziei

W czasach kryzysu zdrowotnego medium jakim jest radio, okazało się być kluczowym nośnikiem informacji dla chrześcijan nie tylko w Demokratycznej Republice Konga. Duża liczba partnerów projektów PKWP zwróciła się do stacji radiowych o jeszcze intensywniejsze ich wykorzystanie.

Jednym z takich przykładów jest Radio Sol Mansi w Gwinei Bissau, które również rozszerzyło swój program antenowy. Uczyniono to nie tylko po to, aby uświadomić mieszkańcom, jakie działania podejmuje się przeciwko epidemii koronawirusa, ale również aby kontynuować ich wysiłki ewangelizacyjne poprzez emitowanie nabożeństw, katechez i modlitwy o różnych porach dnia. Siostra Alessandra Bonfanti, asystentka kierownika portugalskiej stacji radiowej, wyjaśnia: „Obecnie naszą misją jest pełnienie roli ambasadorów nadziei w społeczeństwie, które obawia się pandemii. Musimy pomagać podtrzymywać płomienie wiary w nadzieję – nadzieję, że świat wróci do normalności, jeśli każdy zrobi to, co do niego należy”.

PKWP wspiera wiele stacji radiowych w Afryce. W ciągu ostatnich pięciu lat udzieliliśmy pomocy materialnej nie tylko stacjom w Gwinei Bissau i Demokratycznej Republice Konga, ale także w Angoli, Burkina Faso, Kamerunie, Kenii, Liberii, Madagaskarze, Malawi, Mozambiku, Ugandzie, Republice Środkowoafrykańskiej, Tanzanii, Togo i Zambii. PKWP wniosła wkład finansowy do 35 projektów dotyczących nabycia nowego wyposażenia technicznego oraz do 5 projektów dotyczących produkcji nowych programów radiowych.