Miesiąc: czerwiec 2025

W niedzielę, 22 czerwca 2025 r., doszło do tragicznego zamachu w grecko‑ortodoksyjnym kościele Mar Elias w dzielnicy Dweila w Damaszku. Do wnętrza świątyni wtargnął zamachowiec-samobójca, który wcześniej miał otworzyć ogień do wiernych, a następnie zdetonować kamizelkę z ładunkami wybuchowymi. Według syryjskiego ministerstwa zdrowia, co najmniej 25 osób straciło życie, a ponad 60 zostało rannych. To najtragiczniejszy atak na kościół chrześcijański od objęcia władzy przez islamską koalicję w grudniu 2024 roku.

Patriarcha Jan X: „To nie wystarczy!”

Na pogrzebie ofiar, który odbył się przy Kościele Świętego Krzyża w Damaszku, patriarcha Jego Świątobliwość Jan X Yazigi, głowa Antiochii i całego Wschodu Kościoła Grecko‑Ortodoksyjnego, skierował mocne słowa do prezydenta al‑Sharraa. Choć wyraził wdzięczność za kondolencje przekazane przez telefon, uznał je za zdecydowanie niewystarczające. Podkreślił, że „przestępstwo, które się wydarzyło, jest nieco większe niż to” – i że rząd ponosi za to pełną odpowiedzialność.

– „Z miłością i należnym szacunkiem, proszę pana prezydenta… dziękujemy za telefon, ale potrzebne są konkretne działania” – mówił patriarcha, zbierając oklaski zebranych.

Społeczność chrześcijańska w strachu

Atak pogłębił obawy chrześcijańskiej mniejszości w Syrii, której liczebność spadła z około 10% przed wojną do zaledwie kilkuset tysięcy wiernych . W świetle nasilającej się przemocy, komplikacji bezpieczeństwa wokół świątyń oraz incydentów wymierzonych w inne wspólnoty religijne, Syryjczycy pytają: „Dlaczego my?” .

Chrześcijańscy mieszkańcy Damaszku, obecnie w większości pokojowo nastawieni i niemal całkowicie wycofani z politycznych sporów, odczuwają narastający lęk. Przy braku widocznych i skutecznych działań ze strony rządu, przekaz prezydenta, choć wyrażający solidarność, wydaje się zbyt ogólnikowy: w oficjalnym przemówieniu nie padło ani słowo o chrześcijanach czy świątyni, co spotkało się z krytyką wspólnoty.

Zamach w kościele Mar Elias to brutalne przypomnienie o pogarszającej się sytuacji chrześcijańskiej mniejszości w Syrii. Patriarcha Jan X Yazigi jasno wskazał: sam telefoniczny wyraz współczucia nie wystarczy. Potrzebne są realne działania – zabezpieczenie miejsc kultu, wspólna strategia władz i społeczności, oraz silne wsparcie kraju i wspólnot międzynarodowych.

Organizacja Pomoc Kościołowi w Potrzebie (ACN) jest głęboko poruszona i zaniepokojona tragicznym atakiem, do którego doszło w niedzielny wieczór podczas nabożeństwa w greckoprawosławnej cerkwi św. Eliasza w dzielnicy Dweila w Damaszku, w Syrii. Według wstępnych doniesień, eksplozja przy wejściu do świątyni spowodowała śmierć co najmniej 20 osób, a ponad 50 zostało rannych – zarówno uczestnicy liturgii, jak i przypadkowi przechodnie.

Regina Lynch, prezes wykonawcza ACN International, oświadczyła:

„Jesteśmy głęboko wstrząśnięci tym tragicznym i bezsensownym aktem przemocy. Nasze serca łączą się z ofiarami, ich rodzinami i całą wspólnotą chrześcijańską w Syrii. Solidaryzujemy się z naszymi braćmi i siostrami w wierze i w pełni popieramy pilny apel Jego Błogosławioności Patriarchy Jana X o ochronę miejsc kultu i zakończenie wszelkich aktów przemocy.”

Greckoprawosławny Patriarchat Antiochii i Całego Wschodu – wieloletni partner projektowy PKWP – opublikował oświadczenie, w którym stanowczo potępia atak. W tłumaczeniu czytamy:

„W dniu, gdy nasz Kościół antiocheński wspomina wszystkich świętych Antiochii, zdradziecka ręka zła uderzyła wieczorem, zabierając nam życie – nasze i naszych bliskich, którzy dziś zginęli jako męczennicy podczas wieczornej liturgii w cerkwi św. Eliasza w dzielnicy Dweila w Damaszku.”

„Według dostępnych obecnie wstępnych informacji, do eksplozji doszło przy wejściu do świątyni. W jej wyniku zginęło wielu męczenników, a wielu innych – znajdujących się wewnątrz i w pobliżu cerkwi – zostało rannych.”

„Wciąż ustalamy liczbę ofiar i poszkodowanych oraz zbieramy szczątki naszych bliskich. Greckoprawosławny Patriarchat Antiochii i Całego Wschodu stanowczo potępia ten ohydny czyn i domaga się od władz pełnej odpowiedzialności za tę tragedię i za wszelkie akty naruszania świętości świątyń. Wzywa również do zapewnienia ochrony wszystkim obywatelom.”

„Jego Błogosławioność Patriarcha Jan X od pierwszych chwil osobiście śledzi rozwój sytuacji i podejmuje działania na poziomie lokalnym i międzynarodowym, aby świat dowiedział się o tej tragedii. Wzywa do konkretnych kroków, by położyć kres tym masakrom.”

„Modlimy się za dusze męczenników, o uzdrowienie rannych i o pocieszenie dla naszego ludu. Trwamy niezłomnie w wierze i poprzez tę wierność odrzucamy wszelki lęk i terror. Prosimy Chrystusa, naszego Boga, aby prowadził statek naszego zbawienia pośród burz tego świata – On, który jest błogosławiony na wieki.”

Kościół greckoprawosławny w Antiochii jest jednym z głównych partnerów projektowych PKWP w Syrii. Organizacja od lat wspiera tamtejsze wspólnoty chrześcijańskie poprzez pomoc duszpasterską, humanitarną i odbudowę zniszczeń.

Pomoc Kościołowi w Potrzebie apeluje do społeczności międzynarodowej o zdecydowane działania. Wzywa do ochrony wszystkich wspólnot religijnych na Bliskim Wschodzie.

Modlimy się za dusze zmarłych, o uzdrowienie rannych i o pokój dla Syrii. PKWP kontynuuje realizację licznych projektów w Syrii, wspierając chrześcijan różnych wyznań. Wśród nich znajduje się także Kościół greckoprawosławny, któremu organizacja udziela pomocy duszpasterskiej oraz doraźnej pomocy humanitarnej.

Osoby chcące pomóc mogą wesprzeć działania PKWP darowizną, by podtrzymać obecność chrześcijan w Syrii i zapewnić niezbędne wsparcie cierpiącym wspólnotom.