Pamięci ks. Ragheeda Ganni z Iraku (1972-2007)

3 czerwca 2007 r. ks. Ragheed Ganni wychodząc z kościoła po odprawieniu niedzielnej Mszy św. został zatrzymany na drodze przez grupę uzbrojonych mężczyzn, z których jeden krzyknął: „Mówiłem ci, abyś zamknął kościół. Dlaczego tego nie zrobiłeś? Dlaczego nadal tu jesteś?", ks. Ragheed Ganni odpowiedział: „Jak mógłbym zamknąć dom Boży?".

Wtedy mężczyźni przewrócili go na ziemię wraz z trzema towarzyszącymi mu diakonami: Basman Yousef Daouda, Ghasan Bidawida i Wadid Hanna. Bayan Adam Bella, żona Wahid Hanna, jedyna osoba, która ocalała z masakry, wspominając to wydarzenie opisała ostatnie chwile przed śmiercią ks. Ganniego.

Ks. Ragheed wykonał gest swoją głową w jej kierunku, aby uciekała. Bayan powiedziała, że ks. Ragheed miał szansę na ucieczkę, w tym momencie, w którym zauważył tych mężczyzn. „Mógł uciec, ale nie chciał, ponieważ wiedział, że oni go szukali".

Ragheed Ganni urodził się 20 stycznia 1972 r., wychowywał się w północnym Iraku, a w 1993 r. ukończył studia inżynierskie na Uniwersytecie w Mosulu. Ks. Ganni został wysłany przez swojego biskupa na studia teologiczne do Rzymu, do Irish College i na Papieski Uniwersyt Angelicum, na którym uzyskał licencjat w dziedzinie teologii ekumenicznej. W 2001 r. został wyświęcony na kapłana w archidiecezji chaldejskiej w Mosulu.

W okresie wakacji ks. Ganni pracował przez kilka lat w katolickim sanktuarium w Lough Derg w hrabstwie Donegal w Irlandii. Po siedmiu latach studiów w Rzymie, których część była finansowana przez Pomoc Kościołowi w Potrzebie (PKWP), w 2003 r. powrócił do Iraku.

W tym kraju chrześcijanie zawsze byli ludźmi drugiej kategorii, ale w następstwie wojny ich sytuacja dramatycznie się pogorszyła. Islamscy bojownicy przyjęli politykę terroru wobec niemuzułmanów. W lecie 2004 r. życie dla chrześcijan w Iraku stało się bardzo ciężkie z powodu nasilających się ataków na kościoły i samobójczych zamachów bombowych, co wywołało masowy Exodus wiernych z tego kraju. Jednym z miejsc najbardziej dotkniętych tymi atakami był Mosul, ale ks. Ragheed postanowił właśnie wtedy wrócić do tego krwawego miasta. „To jest miejsce, do którego należę" - powiedział. Ks. Ragheed utrzymywał w jedności wspólnotę parafialną, tak jak tylko potrafił najlepiej. Z tego powodu był wielokrotnie zastraszany, a jego parafialny kościół pw. Ducha Świętego w dzielnicy Nur w Mosulu został podpalony. W Niedzielę Zesłania Ducha Świętego w 2007 r. wewnątrz kościoła, w którym pracował ks. Ragheed Ganni wybuchła bomba. Było to pierwsze, z wielu wydarzeń, które miały wywołać niepokój wśród chrześcijan w Mosulu. Tego samego dnia wybuchło jeszcze siedem bomb podłożonych w samochodach-pułapkach w pobliżu kościołów.

On był jednak pełen nadziei, wielokrotnie mówił o budowie „wolnego społeczeństwa". Powiedział: „Reżim Saddama upadł, wybraliśmy nowy rząd, głosowaliśmy za nową konstytucją". Po swoim powrocie do Ojczyzny zaczął organizować kursy teologiczne dla laikatu, pracować wśród młodych ludzi, dodawał otuchy rodzinom, w których były osoby niepełnosprawne i właśnie w czerwcu 2007 r., w miesiącu jego męczeńskiej śmierci, organizował pomoc dla dziecka z wadą wzroku. Chciał je wysłać na leczenie do Rzymu.

Jednak sytuacja w Mosulu stale się pogarszała. Po ataku na jego parafię w Niedzielę Palmową (1 kwietnia 2007 r.) stwierdził: „Wczuwamy się w sytuację Chrystusa, który wjechał do Jerozolimy z pełną świadomością tego, że konsekwencją Jego miłości do ludzi będzie Krzyż. Dlatego też, gdy kule karabinowe rozbiły okna w naszym kościele, ofiarowaliśmy Bogu nasze cierpienia jako wyraz naszej miłości do Niego".

Jego duch pozostał nieugięty. Na kilka tygodni przed swą śmiercią napisał: „Każdego dnia spodziewamy się ostatecznego ataku, ale nie przestaniemy sprawować Mszy św.; jeśli będzie trzeba, to będziemy je odprawiać nawet w podziemiu, gdzie zapewne bylibyśmy teraz bezpieczniejsi. Zachęcają mnie do tego moi parafianie. Jest to wojna, prawdziwa i realna, ale mam nadzieję nieść ten krzyż do samego końca dzięki pomocy Łaski Bożej".

W tamtym czasie ilość ataków bombowych się podwoiła, a porwania księży w Bagdadzie i Mosulu znacznie się nasiliły. Ekstremiści muzułmańscy zaczęli żądać podatków od chrześcijan, którzy zamierzali nadal mieszkać w swych domach. W mieście zaczęło brakować wody i prądu.

W odpowiedzi na tę przemoc została ogłoszona trwająca przez trzy dni godzina policyjna. Atak bombowy nie był pierwszym, ponieważ kilka miesięcy wcześniej, również w niedzielę, kościół został ostrzelany z broni palnej, w wyniku czego zostały wybite okna w świątyni.

W czasie obwiązywania godziny policyjnej ks. Ragheed Ganni napisał: „Jesteśmy więźniami w swym własnym domu". Zastanawiając się nad losem chrześcijan zadał pytanie: „Czy będzie trochę wolnej przestrzeni dla chrześcijan w tym kraju? Nie mamy żadnego wsparcia, nie ma nikogo, kto mógłby walczyć w naszej sprawie". Jednocześnie dodał: „Jestem pewien tylko jednego, że Duch Święty oświeci ludzi, aby pracowali dla dobra ludzi w świecie, w którym jest tyle zła".

Ks. Ragheed był coraz bardziej zmęczony, i powoli opuszczał go jego początkowy entuzjazm.

28 maja 2007 r. w swym ostatnim e-mailu do AsiaNews, przyznał: „Jesteśmy na skraju załamania". Opisał w nim jak dzień wcześniej, w Niedzielę Zesłania Ducha Świętego w jego świątyni wybuchła bomba. Napisał też o atakach na inne świątynie.

W niedzielę 3 czerwca 2007 r., opuszczając kościół po Mszy świętej, ks. Ragheed został zatrzymany przez grupę uzbrojonych mężczyzn. Jeden z nich krzyknął do niego: „Mówiłem ci byś zamknął kościół. Dlaczego tego nie zrobiłeś? Dlaczego nadal tu jesteś?".

Ks. Ragheed Ganni odpowiedział: „Jak ja mogę zamknąć Dom, który należy do Boga?".

Wówczas oprawcy przewrócili go na ziemię, przed kościołem p.w. Ducha Świętego, a następnie zastrzelili, a wraz z nim towarzyszących mu trzech diakonów.

W związku ze śmiercią ks. Ragheeda w dniu 3 czerwca 2007 r. napłynęło wiele wyrazów uznania i kondolencji, a wśród nich również od Stowarzyszenia Pomoc Kościołowi w Potrzebie.

Szczególnie wzruszająca wypowiedź pochodziła od Adnam Mokrani, profesora islamistyki na Papieskim Uniwersytecie Angelicum, który był bliskim przyjacielem ks. Ragheeda, gdy ten przebywał w Rzymie. Zwracając się do ks. Ragheeda po jego śmierci napisał: „Ty nie tylko dzieliłeś cierpienie ze swymi parafianami, ale także Twoja krew dołączyła do krwi tysięcy Irakijczyków zabijanych każdego dnia. Nigdy nie zapomnę dnia Twoich święceń kapłańskich, ponieważ widziałam łzy w Twych oczach, kiedy mi mówiłeś: Dzisiaj umarłem dla siebie. W tamtym czasie tego nie rozumiałem, ale dzisiaj, poprzez Twe męczeństwo zrozumiałem doskonale wówczas wypowiedziane przez Ciebie słowa. Ty umarłeś po to, by Chrystus zmartwychwstał w Tobie, pomimo cierpień i smutku jakich doznawałeś, pomimo chaosu i szaleństwa jakie ogarnęło ludzi".

Życiorys abp. Louisa Sako

Ks. Abp Louis Sako jest chaldejskokatolickim arcybiskupem diecezji Kirkuk w Iraku. Angażuje się w politykę stabilizacyjną po kolejnych wojnach w jego kraju (był między innymi wiceprezydentem prowincji Kirkuk i pośredniczył w rozmowach z dyktatorem Saddamem Husseinem). Jest poliglotą, włada 12 językami.

4 lipiec 1949 r. - urodził się w Zakho (niedaleko Mosulu) w północnej części Iraku. Dorastał w Mosulu, kształcił się w seminarium św. Jana Ewangelisty, prowadzonym przez Ojców Dominikanów.

1 czerwca 1974 r. - otrzymał święcenia kapłańskie, następnie pracował jako wikariusz w Mosulu. Ksiądz Sako angażował się w pomoc dla najuboższych mieszkańców parafii.

1982 r. - uzyskał tytuł magistra na studiach z wiedzy o islamie na PISAI (Pontificio Istituto di Studi Arabi e d'Islamistica) w Rzymie.W tym samym roku otrzymał tytuł doktora patrystyki w Rzymie.

1985 r.- został doktorem historii wczesnego chrześcijaństwa na Sorbonie w Paryżu.

Nauki pobierał także w Akademii Babel w Bagdadzie, wydał kilka książek i artykułów.

W latach 1997-2001 - ks. Sako był rektorem chaldejskiego seminarium duchownego

w Bagdadzie oraz profesorem patrystyki i islamologiem na wydziale teologii.

Październik 2002 r. - Synod Kościoła Chaldejskiego powołał go na stanowisko arcybiskupa Kirkuku, lecz

14 listopad 2003 r. - w wyniku dramatycznych wydarzeń wojennych w Iraku Papież Jan Paweł II konsekrował Arcybiskupa dopiero rok później.

od 2002 r. - należy do Papieskiej Rady ds. Dialogu Międzyreligijnego w Watykanie. Ks. Arcybiskup jest zaangażowany w dialog i porozumienie pomiędzy chrześcijanami a muzułmanami, a także w dialog ekumeniczny pomiędzy Kościołami katolickim i prawosławnym (jest członkiem austriackiej fundacji Pro Oriente).

Apel z okazji II Dnia Solidarności z Kościołem Prześladowanym

Pamięci o prześladowanych chrześcijanach nie możemy ograniczyć do jednego dnia solidarności.

Apel Przewodniczącego Komisji ds. Misji Episkopatu Polski z okazji II Dnia Solidarności z Kościołem Prześladowanym, 2010.11.14.

Po raz drugi - w II niedzielę listopada - będziemy przeżywali w naszym kraju Dzień Solidarności z Kościołem Prześladowanym.

W tym roku w centrum naszej solidarnej modlitwy i działania są nasi Bracia i Siostry chrześcijanie żyjący w Iraku, zagrożeni całkowitą zagładą. Jak wiemy, w niedzielę 31 października br., doszło w Bagdadzie do rzezi katolików zgromadzonych na niedzielnej Mszy św. Najpierw terroryści zastrzelili policjantów pilnujących świątyni, następnie zamordowali kapłana i wzięli ponad 100 zakładników. Po nieudanych negocjacjach władze wydały rozkaz szturmu świątyni. Zginęło 10. policjantów i 42. chrześcijan-zakładników.

Ich sytuacja w Iraku, od zakończenia wojny, jest bardzo dramatyczna, na co zwraca uwagę Stowarzyszenie „Kościół w Potrzebie", które do wszystkich parafii na Dzień Solidarności z Kościołem Prześladowanym rozesłało materiały do wykorzystania w niedzielnej liturgii i w katechezie. Zachęcam wszystkich Duszpasterzy, aby korzystając z przekazanych materiałów, uczynili II niedzielę listopada dniem modlitewnej pamięci i solidarności z irackimi chrześcijanami.

Według obliczeń zabito ich około dwóch tysięcy, a celem nieustannych ataków są duchowni i świątynie, z których wiele zostało doszczętnie zniszczonych. Atmosfera terroru spowodowała, że chrześcijanie opuszczają Bagdad i Irak, udając się na północ kraju i na emigrację.

Trzeba też naszej modlitwy o pokój i pojednanie dla wszystkich mieszkańców Iraku, kraju rozdzieranego aktami przemocy i terroru na podłożu politycznym i religijnym.

Drodzy Bracia i Siostry!

Pamięci o prześladowanych chrześcijanach - naszych Braciach i Siostrach we wierze - nie możemy ograniczyć do jednego dnia solidarności. Jego celem jest obudzić nasze sumienia i zachęcić do działania, aby prześladowani otrzymali z Polski - kraju, który jest ojczyzną Solidarności - czytelny sygnał, że nie są zapomniani, że ktoś w wolnym świecie upomina się o ich prawa. Tego domaga się zwykłe ludzkie poczucie sprawiedliwości, a jeszcze bardziej przykazanie miłości bliźniego. Ważny, w kwestii prześladowań, byłby głos naszego parlamentu, dlatego zachęcam do zwracania się tej sprawie do posłów i senatorów, jak również posłów do Parlamentu Europejskiego, aby podejmowali intensywniejsze działania w sprawie przestrzegania praw ludzi wierzących i działali na rzecz ich bezpieczeństwa. Takich też działań możemy oczekiwać od naszego Prezydenta, Rządu, zwłaszcza Ministra Spraw Zagranicznych i polskich służb dyplomatycznych. Przykładem niech będzie wystąpienie Prezydenta Niemiec, który w dniu 19 października br. w tureckim parlamencie powiedział, że „chrześcijaństwo jest bez wątpienia elementem Turcji" i dlatego oczekuje, że wyznawcy religii chrześcijańskiej w krajach islamskich będą mieli te same prawa do publicznego praktykowania swojej wiary, kształcenia duchownych i budowania kościołów jak muzułmanie w Europie. Stwierdził też, że "wolność religii jest częścią naszego pojmowania Europy jako wspólnoty wartości".

Drodzy Bracia i Siostry!

Niech prześladowani chrześcijanie nie tylko w Iraku, ale i innych krajach muzułmańskich, a także w Chinach, Laosie, Wietnamie i Korei Północnej, będą objęci duchową opieką i odważnym działaniem katolików żyjących w Polsce, abyśmy okazali się godnymi kontynuatorami wielkiej sprawy solidarności z tymi, którzy nie mogą swobodnie wyznawać wiary, ani uczestniczyć w tworzeniu dobra wspólnego społeczeństwa, do którego należą. Wyrazem solidarności z nimi, obok modlitwy i działań interwencyjnych, niech będzie również post, ofiarowane cierpienie i cierpliwe, w duchu pokuty, znoszenie trudnych doświadczeń.

Naszą modlitwę i nasze działania powierzamy wstawiennictwu bł. ks. Jerzego Popiełuszki, który - jak pamiętamy - w świecie ogarniętym przemocą i nienawiścią uczył jak żyć Ewangelią i zło zwyciężać dobrem.

Za każdą modlitwę, gest pomocy i solidarności z naszymi prześladowanymi Braćmi i Siostrami składam serdeczne Bóg zapłać!

† Wiktor Skworc
Przewodniczący Komisji KEP ds. Misji
Tarnów, 10 listopada 2010 r.

Plan obchodów II Dnia Solidarności z Kościołem Prześladowanym

8 Listopada (Poniedziałek)

Do Polski przybędzie abp Louis Sako z diecezji Kirkuk (IRAK). Kirkuk jest miejscem straszliwego terroru antychrześcijańskiego. Zintensyfikowane ataki na chrześcijan trwają tu po dziś dzień.

9 Listopada (Wtorek), miejsce: Warszawa

O godz. 12:00 w Siedzibie Pomocy Kościołowi w Potrzebie abp Louis Sako udzieli dziennikarzom wywiadów.

10 Listopada (Środa), miejsce: Warszawa

O godzinie 11:30 w Siedzibie Sekretariatu Konferencji Episkopatu Polski w Warszawie odbędzie się konferencja prasowa zapowiadająca II Dzień Solidarności z Kościołem Prześladowanym. Arcybiskup będzie mówił o prześladowaniach chrześcijan.

11 Listopada (Czwartek) miejsce: Łowicz/Kutno

O godz. 10:00 w Katedrze pw. Wniebowzięcia NMP i św. Mikołaja w Łowiczu odbedzie się Msza św. i Procesja.

O godz. 18:00 w kościele pw. św. Wawrzyńca w Kutnie sprawowana będzie Msza św. z homilią abp. Louisa Sako.

12 Listopada (Piątek) miejsce: Poznań

O godz. 18:00 sprawowana będzie Msza św. w Archikatedrze św. Piotra i św. Pawła.

O godz. 19:00 abp Louis Sako weźmie udział w Drodze Krzyżowej Kościoła Prześladowanego.

13 Listopada (Sobota), miejsce: Poznań

O godz. 10:00 odbędzie się briefing z udziałem abp. Louisa Sako w Rezydencji Biskupów Poznańskich.

14 Listopada (Niedziela), miejsce: Warszawa

W kościele św. Krzyża w Warszawie o godz. 9:00 abp Louis Sako będzie koncelebrował Mszę św., która będzie transmitowana przez program I Polskiego Radia. Wygłosi kazanie na temat pogromów chrześcijan w Iraku.

O godz. 12:00 biskup wystąpi w programie telewizyjnym „Między Ziemią a Niebem".

15 Listopada (Poniedziałek), miejsce: Częstochowa

O godz. 18.00 odbędzie się Msza św. w kościele św. Wojciecha z homilią abp. Sako.

16 Listopada (Wtorek), miejsce: Kraków

O godz. 15.00 w Sanktuarium Bożego Miłosierdzia w Krakowie-Łagiewniki abp Louis Sako weźmie udział w koronce do Miłosierdzia Bożego. Następnie zostanie odprawiona Msza św. po łacinie celebrowana przez Arcybiskupa.

17 Listopada (Środa), miejsce: Warszawa

Dzień wolny.

18 Listopada (Czwartek), miejsce: Warszawa

Wylot abp. Sako do Iraku.

Materiały do pobrania

• Plakat
• Materiały liturgiczne